Kto ma obowiązek poddać się badaniom psychologicznym / psychotechnicznym?
Badaniu psychologicznemu przeprowadzanemu w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem, zwanym dalej „badaniem psychologicznym w zakresie psychologii transportu”, podlega:
- osoba ubiegająca się o uzyskanie uprawnienia w zakresie prawa jazdy kategorii C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D i D+E lub uprawnienia do kierowania tramwajem
- osoba ubiegająca się o przywrócenie uprawnienia w zakresie prawa jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E i T, wobec której wydana została decyzja o cofnięciu uprawnienia w przypadku:
- ponownego przekroczenia liczby 24 punktów otrzymanych za naruszenie przepisów ruchu drogowego w okresie 5 lat od dnia wydania skierowania na kurs reedukacyjny
- popełnienia w okresie próbnym trzech wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji lub jednego przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji
- osoba ubiegająca się o przywrócenie uprawnienia do kierowania pojazdem, cofniętego ze względu na istnienie przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdami (dot. kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E i T, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D i D+E)
- osoba przedłużająca ważność uprawnienia w zakresie prawa jazdy kategorii C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D i D+E lub pozwolenia na kierowanie tramwajem
- kierujący motorowerem, pojazdem silnikowym lub tramwajem, jeżeli był sprawcą wypadku drogowego, w następstwie którego inna osoba poniosła śmierć lub doznała obrażeń w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu lub innego uszkodzenia ciała (dot. kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E i T, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D i D+E)
- kierujący motorowerem, pojazdem silnikowym lub tramwajem (dot. kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E i T, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D i D+E), jeżeli:
- kierujacy pojazdem w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu
- kierujący, który przekroczył liczbę 24 punktów otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego
- kierujący, który w okresie próbnym popełnił co najmniej dwa wykroczenia w ruchu drogowym przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji (obowiązek wchodzi w życie z dniem 01.01.2017 r.)
- osoba posiadająca prawo jazdy lub pozwolenie na kierowanie tramwajem, jeżeli w wyniku badania lekarskiego tej osoby została stwierdzona możliwość istnienia poważnych przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem (dot. kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E i T, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D i D+E)
- osoba ubiegająca się o wydanie zezwolenia na kierowanie pojazdem uprzywilejowanym lub przewożącym wartości pieniężne albo o przedłużenie terminu ważności tego dokumentu (dot. kategorii A1, A2 i A, B1, B i B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D i D+E)
Badaniu psychologicznemu w zakresie psychologii transportu podlegają również:
- kandydat na instruktora i instruktor – w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwwskazań do wykonywania czynności instruktora
- kandydat na egzaminatora i egzaminator – w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwwskazań do wykonywania czynności egzaminatora
- kierowcy pojazdów służbowych i kierowcy prowadzący pojazd prywatny kat. B do celów służbowych w ramach badań profilaktycznych
- wg ustawy o transporcie drogowym:
- kierowca wykonujący przewóz drogowy w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy (do czasu ukończenia przez kierowcę 60 lat – co 5 lat; po ukończeniu przez kierowcę 60. roku życia – co 30 miesięcy)
- inspektorzy transportu drogowego
Badania psychotechniczne wykonywane są na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę.
Badania psychologiczne obejmują w szczególności określenie poziomu rozwoju intelektualnego i opis cech osobowości, z uwzględnieniem funkcjonowania w sytuacjach trudnych, a także określenie poziomu dojrzałości społecznej osoby badanej.
Gdzie wykonywane jest badanie psychologiczne kierowcy?
Badanie psychologiczne w zakresie psychologii transportu jest przeprowadzane przez uprawnionego do wykonywania tych badań psychologa w naszej pracowni psychologicznej wpisanej do rejestru przedsiębiorców prowadzących pracownię psychologiczną.
Na czym polega badanie psychologiczne?
Badanie psychologiczne w zakresie psychologii transportu przeprowadza się po sprawdzeniu tożsamości osoby badanej i złożeniu oświadczenia dotyczącego stanu zdrowia.
Zakres badania psychologicznego w zakresie psychologii transportu obejmuje:
- wywiad bezpośredni i obserwację osoby badanej
- badania narzędziami diagnostycznymi
- ocenę i opis osoby badanej pod względem:
- sprawności intelektualnej i procesów poznawczych
- osobowości, z uwzględnieniem funkcjonowania w trudnych sytuacjach, a także dojrzałości społecznej
- sprawności psychomotorycznej
Kto przeprowadza badania psychotechniczne?
Psychologiem uprawnionym do przeprowadzania badań psychologicznych jest osoba łącznie spełniająca następujące wymagania:
- posiada tytuł zawodowy magistra uzyskany na kierunku psychologia
- ukończyła z wynikiem pozytywnym podyplomowe studia w zakresie psychologii transportu prowadzone przez uczelnię prowadzącą studia wyższe na kierunku psychologia
- nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów
- została wpisana do ewidencji uprawnionych psychologów prowadzonej przez właściwego marszałka województwa
*TEST2DRIVE – INNOWACYJNY SYSTEM KOMPUTEROWYCH TESTÓW PSYCHOLOGICZNYCH
Uprawniony psycholog odmawia przeprowadzenia badania psychologicznego w zakresie psychologii transportu, jeżeli:
- osoba badana informuje o złym stanie swojego zdrowia lub o złym samopoczuciu
- stan osoby badanej wskazuje, że może znajdować się ona w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu
W tych przypadkach uprawniony psycholog wyznacza nowy termin badania psychologicznego w zakresie psychologii transportu, nieprzekraczający 14 dni od daty poprzedniego terminu.
PROCEDURA ODWOŁAWCZA
Osoba badana lub podmiot kierujący na badania, którzy nie zgadzają się z treścią orzeczenia psychologicznego, mogą wystąpić z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania psychologicznego do wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby badanej.
Wniosek o przeprowadzenie ponownego badania psychologicznego w zakresie psychologii transportu składa się pisemnie, w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia psychologicznego, za pośrednictwem uprawnionego psychologa, który je wydał.
PODSTAWA PRAWNA
- Ustawa o kierujących pojazdami z dnia 5 stycznia 2011 r. (t.j. Dz.U. z 2015 r. Nr 155 z późn. zm.)
- *Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie badań psychologicznych osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, kierowców oraz osób wykonujących pracę na stanowisku kierowcy z dnia 8 lipca 2014 r. (Dz.U. z 2014 r. poz. 937)
- Ustawa o transporcie drogowym z dnia 6 września 2001 r. (t.j. Dz. U. z 2013, poz. 1414)
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków i trybu przeprowadzania badań lekarskich i psychologicznych w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania czynności inspektora transportu drogowego z dnia 7 lutego 2002 r. (Dz.U. Nr 12, poz. 117)